Badając tą samą próbkę gleby różnymi metodami możemy uzyskać rożne wyniki. Wynika to z tego, że aby oznaczyć zawartość pierwiastka w glebie należy go wyekstrahować z gleby, czyli przenieść z fazy stałej do fazy płynnej przy pomocy różnych ekstrahentów, o rożnej sile ekstrakcji.
W metodzie rolniczej jest to: zbuforowany mleczan wapnia (dla potasu i fosforu), chlorek wapnia (dla magnezu), oraz 1 M chlorek potasu (dla pH). W metodzie ogrodniczej jest to roztwór kwasu octowego oraz woda (dla zasolenia i pH). Można oznaczać również całkowite zawartości składników pokarmowych poprzez mineralizację gleby np. przy użyciu wody królewskiej (mieszanina stężonego kwasu solnego i azotowego). Tak więc „czytać” wynik zawsze należy w połączeniu z metodą przy pomocy, której prowadzono badanie.
Wyniki wykonane metodą uniwersalną podawane są w mg w 1 litrze gleby lub podłoża. Zazwyczaj jedyne co otrzymuje ogrodnik to tylko zawartości, bez podania czy są to zawartości niskie czy wysokie. Cześć gatunków roślin ma specyficzne wymagania co do zasobności w poszczególne składniki. W naszym laboratorium, na podstawie wieloletnich badań opracowaliśmy liczby graniczne dla metody uniwersalnej. Dla większości gatunków optymalna zawartość magnezu to 60-80 mg/L, wapnia powyżej 1000 mg/L, fosforu 50-80 mg/L. Dla potasu zróżnicowanie jest większe, np. papryka, pomidor, kapusta wymagają 200-250 mg/L. Wymagania co do azotu są jeszcze bardziej zróżnicowane i wymagają indywidualnego podejścia.
Nazwa pola | Numer próbki | N-NO3 Azot azotanowy „ogrodniczy” mg/L Ι ocena |
P Fosfor „ogrodniczy” mg/L Ι ocena |
K Potas „ogrodniczy” mg/L Ι ocena |
Mg Magnez „ogrodniczy” mg/L Ι ocena |
||||
348 | 1 | 4,0 | niska | 46,6 | niska | 153,0 | średnia | 145,0 | wysoka |
353/2 | 2 | 10,7 | niska | 20,2 | niska | 215,7 | wysoka | 160,8 | wysoka |
Metoda badania | metoda uniwersalna | metoda uniwersalna | metoda uniwersalna | metoda uniwersalna |
Nazwa pola | Numer próbki | Ca Wapń „ogrodniczy” mg/L Ι ocena |
Na Sód „ogrodniczy” mg/L Ι ocena |
Zasolenie g/L NaCl Ι ocena |
pH w H2O Ι ocena |
||||
348 | 1 | 2537,1 | wysoka | 22,8 | niska | 0,4 | optymalne | 7,6 | zasadowy |
353/2 | 2 | 4816,7 | wysoka | 25,4 | niska | 1,0 | wysokie | 7,9 | zasadowy |
Metoda badania | metoda uniwersalna | metoda uniwersalna | ekstrakcja 1:3 | ekstrakcja 1:3 |
W przypadku oznaczeń gleb pod uprawę roślin rolniczych wyniki podawane są w formie tlenków (dla fosforu i potasu), w mg na 100 lub 1000 g (1 kg) gleby. Dodatkowo mamy ich interpretację, czyli określa się czy zawartość jest bardzo niska, niska, średnia, wysoka, czy bardzo wysoka. Wycena zasobności gleby w potas i magnez jest uzależniona od kategorii agronomicznej gleby, czyli od tego ile gleba zawiera części spławianych (gleba bardzo lekka, lekka, średnia, ciężka, bardzo ciężka).
Nazwa pola | Numer próbki | P2O5 Fosfor „przyswajalny” mg/100 g Ι ocena |
K2O Potas „przyswajalny” mg/100 g Ι ocena |
Mg Magnez „przyswajalny” mg/100 g Ι ocena |
pH w 1M KCl Ι ocena |
||||
220 | 1 | 31,8 | b. wysoka | 22,8 | b. wysoka | 6,5 | wysoka | 6,5 | lekko kwaśny |
94/7 | 2 | 15,5 | wysoka | 21,1 | b. wysoka | 3,8 | średnia | 5,1 | kwaśny |
Metoda badania | PN-R-04023:1996 (wycofana bez zastąpienia) |
PB-1 Wyd. 1 z dnia 20,02,2013r. |
PN-R- 04020:1994+Az1:2004 |
PN-ISO 10390:1997 |
Zawartość próchnicy w dużym stopniu zależy od rodzaju gleby, na glebach wytworzonych z piasków jest jej najmniej, nawet poniżej 1%. Ale rolnik ma pewien wpływ na kształtowanie się jej zawartości. W długim okresie czasu, poprzez prawidłowy płodozmian, uprawę poplonów, międzyplonów z przeznaczeniem na przyoranie, stosowaniem nawożenia nawozami naturalnymi może podnieść zawartość próchnicy. Ważnym zagadnieniem jest, aby w wyniku nieprawidłowych działań rolnika zawartość próchnicy się nie obniżała. Dlatego aby odpowiedzieć czy zawartość próchnicy w naszej glebie jest „dobra” należałoby porównać jej zawartość z wynikiem z przed 3-4 lat. Chyba najważniejszym parametrem o charakterze ogólnym określającym jakość gleby jest pH. Pomimo, że wykonanie oznaczenia pH gleby wydaje się proste czasami może nastręczać problemy. Obok zawartości próchnicy jest jednym z najwolniej zmieniających się parametrów w przeciwieństwie np. do zawartości azotu mineralnego. Trzeba pamiętać że wskaźnik pH jest pochodną stężenia jonów wodorowych. Różnica w pH o 1 jednostkę nie oznacza różnicy w stężeniu jonów wodorowych o 1, ta różnica jest dziesięciokrotna, a różnica pH o 2 jednostki powoduje różnicę w stężeniu jonów wodorowych stukrotną.